Saskia Goldschmidt geeft kampdagboek van de ex-vrouw van haar vader opnieuw uit: ‘Haar hardheid heeft hem gered’
Door Robin Goudsmit, 2 mei 2021
De vader van schrijver Saskia Goldschmidt (66) overleefde concentratiekamp Bergen-Belsen door de moed van zijn eerste vrouw Renata. Nu geeft Goldschmidt haar kampdagboek opnieuw uit. “Zonder haar had hij het niet gered.”
Heel soms durft schrijver Saskia Goldschmidt het als kind aan om haar vader te vragen naar zijn gevangenschap in concentratiekamp Bergen-Belsen. Maar op iedere vraag antwoordt vader Paul hetzelfde. “Kijk maar in het dagboek van Renata, daar staat alles in.”
Renata, dat is Renata Laqueur, Pauls eerste vrouw. Tijdens de bezetting worden de twee na een fietstochtje verliefd; in 1942 trouwen ze. Lang duurt het geluk niet. Renata en Paul, beiden Joods, worden in maart 1944 via Westerbork naar Bergen-Belsen gestuurd. Wat ze daar meemaken, wordt door Renata zorgvuldig in schriftjes genoteerd. Als ze te ziek of te uitgeput is, pauzeert ze, en schrijft ze verder zodra ze kan.
Renata en Paul zullen allebei de oorlog overleven, maar de relatie houdt geen stand. Het huwelijk is nou eenmaal niet gemaakt voor de hel, zou Renata later over hun scheiding zeggen. Ze wordt verliefd op een Amerikaanse wetenschapper en emigreert om vervolgens met hem te trouwen. Ook Paul hertrouwt en krijgt vier kinderen, onder wie Saskia.
Door haar dagboek blijft Renata aanwezig in Pauls gezin. Na de oorlog laat ze de schriftjes in ietwat aangepaste vorm uitgeven. Het maakt haar tot een icoon in de boekenkast van de familie Goldschmidt. Dankzij Renata’s moed, organisatietalent en koelbloedigheid overleefde Paul het kamp, wordt er in de familie gezegd. Zonder haar had hij het niet gered.
Lees het volledige interview met Saskia (inclusief foto’s) als PDF bestand (PDF opent in nieuw venster)
Of lees het volledige interview met Saskia inclusief foto’s op de website van Trouw (link opent in nieuw venster)
Reageren