herdenken Archieven - Saskia Goldschmidt

Arnold Peeper, twee maanden oud.

25 januari 2020 Reageren

Arnold Peeper, twee maanden oud. Hij werd op 12 mei 1943 geboren en op 23 juli 1943 in Sobibor vermoord. Arnold Peeper is de jongste op de lijst van 150 namen die op mijn lijst staan. Een van de 102.000 namen, die in zes dagen en vijf nachten door achthonderd vrijwilligers worden gelezen in het kamp Westerbork. De namen van alle vrouwen, mannen en kinderen, Joden, Roma en Sinti, die in de jaren 1940-1945 vanuit Nederland werden weggevoerd en vermoord. Dit vocaal monument gaat door tot maandagmiddag 27 januari, de datum waarop vijfenzeventig jaar geleden Auschwitz bevrijd werd. Zes dagen en vijf nachten, nonstop voorlezen. Zoveel tijd is er nodig om de grootste massamoord ooit, terug te brengen tot 102.000 moorden, waar 102.000 namen bijhoren en 102.000 leeftijden. De lifestream maakt de reusachtige en niet te bevatten omvang een heel klein beetje tastbaar. 102.000 moorden op vaders, moeders, kinderen, baby’s. Gesloopte levens van 102.000 diamantslijpers, muzikanten, schoonmaaksters, visboeren, doktoren, grappenmaaksters, zeiksnorren, aanhankelijken, verliefden, hoopvollen, dromers, realisten, filosofen, rekenwonders, linkerhanden, grote monden, kleine hartjes, schoonheden, lelijkers, grijsharigen, krullenkoppen, haakneuzen, wipneuzen, flaporen, blozende wangen, tintelende vingers, zuigelingen, dreumesen, kreupelen, hardlopers, hoogspringers, dieven, weldoeners, koffiehandelaren, theedrinkers, toneelspelers, aanstellers, mecenassen, gierigaards, goudsmeden, timmerlieden, boekhouders, wiskundigen, gokkers, lafbekken en helden. 102.000 levens.

De Shoa was bij ons thuis nooit ver weg. Lees verder

Gedicht

6 november 2019 Reageren

Vorige week trad ik op op Landgoed Heereberg, in Cadier en Keer. Richard Reinders en José de Goede beheren het landgoed, waarop zich tijdens de bezetting veel heeft afgespeeld. Dit jaar, vijfenzeventig jaar na de bevrijding, organiseren ze verschillende activiteiten, waarmee het einde van de bezetting herdacht wordt. Ik mocht de aftrap van dat programma doen met een lezing naar aanleiding van mijn debuut: Verplicht gelukkig, portret van een familie, waarvan net een vierde druk is verschenen, en begon mijn optreden met het volgende gedicht:

MARGRATEN

Om de hoek
8.291 jongemannen.
Doder dan een grijsaard ooit kan zijn.
8.291 levens
net de wereld in geblazen.
De landkaart van hun brein nauwelijks ontgonnen.
Hoogstens één gestolen nacht van liefde,
vlak voor het onherroepelijk vertrek.
Met geschonden meisjeseer is de heldhaftigheid betaald.
8.291 gemankeerde moeders.
Hun vroegere vreugde opgeknoopt
aan de linten van de medailles die hen per post bereikten.
En vaders die zich pantserden
met vijfenveertig procent vocht
en te luide stem.
De levenslange verplichting van de broertjes,
om het onomkeerbare teniet te doen.
De eeuwige schaamte van de zusjes,
dat ze nooit een held zullen zijn.
8.291 levens
gesmoord in mergel, zand en klei.
Een veelvoud daarvan,
voorgoed verkruimeld, verschraald en bezakt.
De grond bedekt
om het even wat.

Een beetje stil zijn vandaag.

4 mei 2017 Reageren

Van mij mag iedereen herdenken wie hij of zij wil, als we maar niet vergeten dat vier mei oorspronkelijk de herdenking is van een wereldoorlog waarin de grootste genocide ooit heeft plaatsgevonden. Een industriële vernietiging, mogelijk gemaakt door ingenieuze techniek. Mensen die zeggen dat we niet ‘alleen maar Joden’ zouden moeten herdenken geven met die zinsnede aan waarom dat misschien toch nodig is. Niet alleen uit respect voor de vermoorde Joden en hun nabestaanden. Hoewel dat wel genoeg zou mogen zijn. Maar ook voor de mensheid, want de Shoah is een keiharde les, voor ieder die zich daar niet voor afsluit.
Een les waarin benadrukt wordt om nooit te vergeten waar discriminatie, uitsluiting, de onverschilligheid ten opzichte van vluchtelingen, uiteindelijk toe leiden kan.
In een herdenking waarbij de uitroeiing van het Joodse volk centraal staat kan iedereen zijn ‘ei’ kwijt. De overlevenden, de nabestaanden, de Sinti’s, de Roma’s, de homoseksuelen, de landgenoten, de voormalig militairen, de verzetshelden, de vluchtelingen van nu. Alles zit in het geschiedenisverhaal van 1933- 1945, met de treurige apotheose van de grootste massamoord aller tijden. Laten we stoppen met krakelen. En een beetje stil zijn vandaag.

Herdenken

28 april 2017 2 Reacties

Herdenken is een luxe.
Herdenken betekent volgens Van Dale: Zich opnieuw voor de geest brengen.
Een hachelijke zaak. De meeste oorlogsslachtoffers moeten alles in het werk stellen om de gruwelen uit zijn geest te bannen, die kunnen zich een herdenken niet permitteren.
Mijn vader moest er niets van hebben, van dat herdenken.
Een fatsoenlijk mens stierf in BergenBelsen, was de zinsnede waarmee hij zijn verblijf in het concentratiekamp pleegde samen te vatten.Lees verder

Arnold Peeper, twee maanden oud.

Gedicht

Een beetje stil zijn vandaag.

Herdenken

Translated

LEZINGEN

Zoeken

Translated

LEZINGEN

Zoeken

Tags