Hoe kinderen van overlevenden de Tweede Wereldoorlog met zich meedragen
In januari 2025 is het tachtig jaar geleden dat Nederland werd bevrijd.
Na de oorlog is een aangrijpende bundel met persoonlijke verhalen over de gevolgen van de Tweede Wereldoorlog voor latere generaties.
In Na de oorlog vertellen kinderen en kleinkinderen van mensen die de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt hun verhaal.
Saskia Goldschmidt schreef tien persoonlijke verhalen, waaronder dat van haarzelf, ter gelegenheid van tachtig jaar bevrijding. Hierin komen kinderen en kleinkinderen aan het woord van mensen die de Holocaust en/of het verzet van dichtbij hebben meegemaakt. Ze vertellen welke rol de Tweede Wereldoorlog nog altijd in hun leven speelt. Verhalen over de impact van vervolging, uitsluiting en moord op de generaties die dit niet zelf meemaakten.
Goldschmidt tekent, naast haar eigen verhaal, het verhaal op van Job Cohen, Alfred Edelstein, Naomi Ehrlich, David Goudsmit, Simone Haller, Gerrit Jan Weiler, Milja Willemse, Stanley Winnik en Daniella Zwaaf.
De grootmoeder van Simone Haller was bloemenverkoopster tante Saar, op het Rembrandtplein. Iedereen kende haar. Minder bekend is dat haar zoon Simon door de beruchte crimineel Dries Riphagen vanwege een vete verraden is en daardoor vermoord in Auschwitz. In Simones jeugd speelden de nooit vertelde verhalen die in de familie rondspookten een grote rol. Ze heeft daardoor een allergie voor geheimen ontwikkeld.
De moeder van Job Cohen vertelde hoe Hetty Coster, zijn moeder, in 1940 als Joodse studente steeds meer met uitsluitingsmaatregelen te maken kreeg. Ze was bij de lezing die professor Cleveringa in november 1940 gaf in het Groot Auditorium in Leiden, waarmee hij protesteerde tegen de maatregel dat Joodse professoren van de universiteit verwijderd werden. En ze dankt haar leven aan een moedige ontsnapping. Hetty’s verhaal inspireerde Job zijn leven lang om nooit iemand uit te sluiten vanwege ras of geloof.
De moeder van David Goudsmit werkte als zeventienjarige kinderverzorgster in de crèche tegenover de Hollandsche Schouwburg. Terwijl haar familie gedeporteerd werd redde zij, samen met andere verzetsmensen en Walter Süskind, meer dan zeshonderd kinderen. Toch zit het Betty Goudsmit haar leven lang dwars dat ze er niet meer heeft kunnen redden. Het kon niet, maar ze had het wel moeten doen. David groeide op met een moeder die hem soms voorhield: ik kan je zo vergeten of weggaan. Ik heb toch alles al verloren.
Gerrit Jan Weiler is de kleinzoon van Gerrit van der Veen. Het is niet makkelijk om op te groeien in de schaduw van een held. Zijn moeder die als meisje haar vader verloor, heeft Gerrit Jan als jong kind belast met te veel verantwoordelijkheid, zoals dat bij haar in de oorlog ook het geval is geweest.
‘Na de Oorlog’ is een organisatie die via persoonlijke verhalen kennis over de Holocaust levend wil houden en hedendaags antisemitisme, racisme en discriminatie aan de orde wil stellen. Lees op deze pagina waarom ik gastspreker ben bij Na de oorlog.
