Saskia Goldschmidt

Schrijver

  • Home
  • Nieuws
  • Agenda
  • Boeken
    • Schokland
      • Schokland bronnen
      • Schokland recensies
      • Schokland reacties
      • Schokland in de Media
      • Schokland Persmap
      • Schokland vertalingen
    • Veel succes met uw enthousiasme
    • Voddenkoningin
      • Bronnen
      • Recensies
      • Reacties
      • Voddenkoningin in de Media
      • Vertalingen
      • Persmap De Voddenkoningin
    • De hormoonfabriek
      • Recensies
      • Reacties
      • Media
      • Vertalingen
      • Hoorspel
      • Persmap De Hormoonfabriek
    • Verplicht gelukkig
      • Recensies
      • Reacties
      • De voorstelling
      • Media
      • Persmap Verplicht gelukkig
  • Ander werk
  • Blog
  • Saskia Goldschmidt
    • Biografie
    • Media
    • Contact
  • English
    • Biography
    • Shocked Earth
    • The Vintage Queen
    • The Hormone Factory
      • Notes from the author
      • Factsheet
      • Praise
      • Translations
    • Obliged to be happy
  • Facebook
  • LinkedIn
  • Twitter

Wat je op 4 mei moet herdenken

30 april 2021 Reageren

Column door Michel Krielaars, NRC Opinie, 29 april 2021

Hoe dit Joodse echtpaar de kampen overleefde

Menig historicus van de Holocaust citeert uit Dagboek uit Bergen-Belsen van Renata Laqueur (1919-2011). Als jonge vrouw belandde ze in maart 1944 met haar man Paul Goldschmidt in dat kamp voor ‘bevoorrechte’ Joden, die konden worden uitgewisseld tegen Duitse krijgsgevangenen. Niet dat ze er zo’n goede behandeling kregen, want ze werden geslagen, moesten dwangarbeid verrichten en hadden amper te eten. Ook was er vlektyfus, waaraan tienduizenden bezweken. Het enige voorrecht was dat ze hun eigen kleren mochten dragen, ze niet werden kaalgeschoren en niet werden vergast.

Het dagboek verscheen in 1965, maar viel nauwelijks op, omdat toen vrijwel niemand in het gruwelijke lot van de Joden was geïnteresseerd. De pocketuitgave van 1979 heb ik zelfs nooit in de boekhandel zien liggen. Maar nu is er een door Saskia Goldschmidt (de dochter van Paul) voorbeeldig bezorgde nieuwe editie. Behalve van het kampdagboek en de daarop volgende kampherinneringen was ik vooral onder de indruk van Laqueurs verslag van de 11-daagse treinreis die Renata en de nog amper levende Paul in april 1945 samen met 2500 doodzieke medegevangenen en een handvol SS’ers en bejaarde Wehrmachtsoldaten door het verwoeste Duitsland maakten. Hun vlucht voor de Geallieerden had waarschijnlijk in Theresienstadt moeten eindigen, waar net een gaskamer was gebouwd. Maar zover kwam het niet. Voorbij Berlijn stuitte de trein op het Rode Leger en was de oorlog voorbij. Alleen al zo’n gebeurtenis laat het absurde van die dagen zien.

Eenmaal bevrijd stortten de uitgehongerde gevangenen zich op de voedselvoorraden van de lokale Duitse bevolking, die sidderde voor de wraakzucht van de Russen. Laqueur beschrijft alles heel zakelijk, waardoor haar boek nog harder aankomt. Het is bijna alsof die houding haar extra kracht gaf, die ze nodig had om Paul (de latere vader van Saskia) in leven te kunnen houden. Ze ritselde voedsel voor hem, stal de boel bij elkaar en gooide al haar fatsoensnormen overboord, want in het kamp kun je nu eenmaal geen rekening houden met anderen als je wilt overleven. Door dat egoïsme lukt het Laqueur om Paul te redden, al gingen ze een paar jaar later uit elkaar. Altijd zou Laqueur zich, zoals veel lotgenoten, schuldig blijven voelen over haar overleven.
Nog aangrijpender en ook nog eens getuigend van literaire grootsheid is het verslag Niemand van ons zal terugkeren van de Franse verzetsvrouw Charlotte Delbo (1913-1985), die zevenentwintig maanden in Auschwitz zat. Net als Arnon Grunberg, die een voorwoord bij de vertaling van dit boek schreef, sta ik versteld van de stilistische brille waarmee Delbo de verschrikkingen die ze heeft meegemaakt onder woorden brengt, in dichtvorm, als verhaal, dialoog of korte schets. Zo schrijft ze: ‘Je kunt van een mens een skelet maken waarin diarree pruttelt, je kunt hem de tijd om te denken, de kracht om te denken afnemen. De verbeelding is de eerste luxe van een lichaam dat voldoende voedsel krijgt, geniet van een minimale hoeveelheid vrije tijd, beschikt over elementaire bouwstenen om zijn dromen gestalte te geven. In Auschwitz droomde je niet, je ijlde.’ En dan is er ook nog dat betoverend mooie begin, waar Delbo de aankomst van een deportatietrein in het kamp beschrijft: ‘Een station waar wie aankomen nooit zijn aangekomen, of waar wie vertrokken nooit zijn teruggekeerd.’

Bekijk dit artikel op de website van NRC

Reageren Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Saskia Goldschmidt Follow

Writer, translated in VK,France, Germany. Hormone Factory, Vintage Queen,Shocked Earth. Vital in life: humor and compassion.

SaskiaGold
Retweet on Twitter Saskia Goldschmidt Retweeted
prins_hannah Hannah Prins @prins_hannah ·
18h

Helder. https://twitter.com/xandervuffelen/status/1619241503037227008

Xander van Uffelen @xandervuffelen

Bij protesten van Extinction Rebellion zijn sinds 2020 in totaal ruim 1200 demonstranten gearresteerd, bij boerenprotesten staat de teller op 100 arrestaties. https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/veel-meer-arrestaties-bij-acties-extinction-rebellion-dan-bij-boerenprotesten~bae8d301/

Reply on Twitter 1619248195330260993 Retweet on Twitter 1619248195330260993 49 Like on Twitter 1619248195330260993 222 Twitter 1619248195330260993
Retweet on Twitter Saskia Goldschmidt Retweeted
danielle_h_be Danielle Hirsch @danielle_h_be ·
17h

"Waag het niet te protesteren!"

#demonstratierecht

(PS #StopFossieleSubsidies)

Reply on Twitter 1619266533439553536 Retweet on Twitter 1619266533439553536 71 Like on Twitter 1619266533439553536 208 Twitter 1619266533439553536
Retweet on Twitter Saskia Goldschmidt Retweeted
donaldpols Donald Pols 🇺🇦 @donaldpols ·
27 jan

"Strictly for information purposes only" Niet verder verspreiden aub.

Reply on Twitter 1618870763515416576 Retweet on Twitter 1618870763515416576 149 Like on Twitter 1618870763515416576 382 Twitter 1618870763515416576
saskiagold Saskia Goldschmidt @saskiagold ·
27 jan

Helder draadje waarin het meten met twee maten van het OM helder uiteen wordt gezet..

Mac van Dinther @MacvanDinther

Laten we even wat feiten op een rijtje zetten: op 19 oktober 2019 protesteerden boeren massaal in Den Haag. Daar was door meerdere boerenactiegroepen toe opgeroepen.

Reply on Twitter 1619048001397469184 Retweet on Twitter 1619048001397469184 1 Like on Twitter 1619048001397469184 Twitter 1619048001397469184
Load More

Translated

Die Vintage Queen La Fabrique des Hormones, Gallimard Die Hormoonfabriek, Protea Boekhuis The Hormone Factory, The Other Press Die Glücksfabrik, DTV Shocked Earth

LEZINGEN

Saskia is aangesloten bij SSS (voor lezingen in boekwinkels en bibliotheken). Belangstelling?
Kijk even bij Contact

Zoeken

Tags

aardbevingen aardbevingsroman Amsterdam boekenbal Dagboek uit Bergen-Belsen Dagboek van een landschap De Hormoonfabriek De hormoonfabriek De Voddenkoningin Die Glücksfabrik filmrechten Film Talents gasbevingen gastschrijverschap gaswinning groningen herdenken Hogeland Jacques Audiard jaren zestig Jodenvervolging La Fabrique d'hormones Laura Dols liefdadigheid natuur Nooit meer slapen Oldenburg Open Book Festival recensie Renata Laqueur Sam Tjioe Schokland South-Africa stoppen met drinken The Hormone Factory Toon Agterberg tweedehands kleding Tweede Wereldoorlog uitgeverij Cossee Verplicht Gelukkig verslaving vintage vogels zestigerjaren Zuid-Afrika

Copyright © 2023 · Colofon