‘De dood knabbelt aan mij,’ pleegde mijn vader de laatste jaren te antwoorden, als je hem vroeg hoe het met hem ging. Alsof de dood zich, als een microspitsmuisje ergens in zijn lichaam verborg en af en toe uit zijn schuilplaats tevoorschijn kwam om zich aan hem te goed te doen.
Sinds november 2020 snap ik wat hij bedoelde. Tot dan toe had ik de coronatijd goed doorstaan. Als schrijver was ik gewend aan isolement en gezegend met het feit dat zoon en schoondochter met het liefste peutertje in de wereld bij ons in huis woonden, dus er was voldoende welkome afleiding.
Maar half november werd ik ziek. Een maag die geen voedsel binnenhield, koorts en een zware hoest. De coronatests bleven negatief en in het bloed geen afweerstof tegen de terreurkwaal te bekennen. Bloedonderzoeken, longfoto’s, doktersstethoscopen en kloppende vingers; de dood knabbelde lustig voort. Op kerstavond was het geknabbel in een onbeschaamde schranspartij veranderd; de koorts onverminderd hoog, het lijf toonde tekenen van uitdroging, de hoest leek een sluipmoordenaar. De een-twee-drie-in-godsnaam toegeschreven antibiotica kuurbleek na zeven dagen aan te slaan. In januari had de dood zich teruggetrokken en herstelde ik langzaam, dertien kilo lichter, slap en energieloos. In februari stortte ik me weer op het werk: de laatste klussen voor Het dagboek uit BergenBelsen van Renata Laqueur, dat 13 april bij uitgeverij Meulenhoff verschijnt. Het dagboek inspreken als luisterboek. interviews en fotoshoots. Onderzoek voor mijn nieuwe boek.
Maar drie weken geleden, zoon en gezin waren net verhuisd naar Haarlem, hervatte de dood zijn geknabbel. Op een CT-scan werd een longontsteking gesignaleerd. Geen corona. Weer antibiotica. We schijnen in ons gezin een voorkeur te hebben voor crisissen rondom de feestdagen. Want een paar dagen voor Pasen, bleek Gerard, mijn geliefde, corona te hebben. Acht dagen ligt hij nu beneden op de bank, met hoge koorts en erger wordende hoest. Familie en buren laten boodschappen in de gang achter, zet ik kopjes thee voor hem neer, FaceTime met hem. Zijn koorts blijft hoog, zijn hoest onverminderd heftig, en de arts met wie we telefonisch consult hadden zegt dat tussen dag 7 en dag 10 de ziekte een ‘verkeerde afslag’ kan nemen. Ik zou zijn hand willen vasthouden, hem willen omhelzen, ik zou willen dat hij mij kon troosten als ik huil, als ik naar de intro van de Matthäus luister en de angst in mij slaat. Regelmatig loop ik naar beneden, en zwaai naar hem, door het raam. Als hij niet slaapt zwaait hij terug. Als hij wel slaapt wacht ik stil tot hij zich beweegt. Dat stelt me dan een beetje gerust. Een beetje, want de angst dat de dood hem opvreet, raak ik voorlopig niet kwijt.
Channah
Dag lieve Saskia, ik kwam op je website terecht want ik ben altijd benieuwd naar verhalen van joodse generatiegenoten. Nu lees ik dat je een zware tijd doormaakt en daarom reageer ik. Alle sterkte en veel liefs en wie weet ooit tot ziens. Channah van Dootingh
Lex Goes
Lieve Saskia,
Beterschap, mijn zoon en schoondochter zijn ook nog steeds herstellende, ik hoop toch zó dat jullie er goed doorheen komen en snel zullen genezen! Veel sterkte, dikke 1,5 meter-kus, Lex.
Eva
WAt een naar bericht, Sas. En dat jij nu ook corona blijkt te hebben. Ik hoop dat jullie huisarts het heel goed in de gaten houdt en evt. ziekenhuisopname overweegt als het nodig is(een beetje extra zuursof kan dan wonderen doen., maar dat kan ook thuis) Geef het allebei niet op! Sterkte en liefs, Eva
Hans Roze
Lieve Saskia. Wat een naar bericht. Maar wat prachtig verteld. Heel veel sterkte. Ook voor Gerard.
Nelleke Reijs
Spoedige betetschap gewenst voor jou en Gerard. Wag ellendig. Veel sterkte hoor.
Els
Liefs. Els
Barbara
lieve Saskia
Wat verdrietig, akelig, vermoeiend en angstig. Zo’n gekke longontsteking.. en/of toch Corona.. Ik hoop dat de ommekeer snel komt en dat jullie allebei weer lucht en ruimte krijgen!
Veel liefs,
Hilje
Lieve Saskia,
Wat een naar verhaal. Dat jullie tegelijkertijd zo ziek zijn. Ik denk aan jullie, wens jullie veel sterkte en ben beschikbaar voor boodschappen als je daar behoefte aan hebt. Alle liefs Hilje
JosvdB
Ik schrik van jouw verhaal! Heel veel liefs, sterkte en vooral beiden beterschap!
Marjan Barlage
Ach lieverds wat angstig en eenzaam, ik wens jullie voorspoed, beterschap en vooral veel onderlinge knuffels. Sterkte is dan het woord maar wat heb je er aan als je je niet sterk voelt. Veel liefde is dan misschien beter. HEEL VEEL LIEFDE.
xxx marjan b.
Aik
Lieve Sas en Gerard,
Wat een vervelende berichten! We dachten dat alles net weer beter ging.
Veel sterkte voor jullie twee. En een muisje heeft snel genoeg, kan niet veel op. De lente komt!
Liefs
Aik
Tiets
Ach, lieve Saskia, wat een enorm akelig bericht. Kan alleen met afstand veel aan jullie denken. Wens jou en de jouwen goede moed en beterschap.
Marianne
Jeetje Saskia, wat heftig. Veel sterkte en liefs en beterschap!